پرش به محتوا

نور - آیه ۵۶: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۸ نوامبر ۲۰۲۴
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «== سوره نور 56 == '''وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّ...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:
محمّد بن العبّاس: عن الحسین بن<ref>در مأخذ: روی الحسین بن.</ref> محمّد، عن معلّی بن محمّد، عن الوشّاء، عن عبد اللّه بن سنان، قال: سألت أبا عبد اللّه علیه السّلام عن قول اللّه عزّ و جلّ:
محمّد بن العبّاس: عن الحسین بن<ref>در مأخذ: روی الحسین بن.</ref> محمّد، عن معلّی بن محمّد، عن الوشّاء، عن عبد اللّه بن سنان، قال: سألت أبا عبد اللّه علیه السّلام عن قول اللّه عزّ و جلّ:


وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ قال:
'''وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ''' قال:


«نزلت فی علیّ بن أبی طالب و الأئمّة من ولده علیهم السّلام، وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضی لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنِی لا یُشْرِکُونَ قال:- عنی ن.
«نزلت فی علیّ بن أبی طالب و الأئمّة من ولده علیهم السّلام، '''وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضی لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنِی لا یُشْرِکُونَ''' قال: عنی به ظهور القائم علیه السّلام.»<ref>تأویل الآیات الظّاهرة 1: 368- 369. [مصحّح تأویل الآیات و به تبع آن محقّق این کتاب توضیح داده اند که در نسخه خطّی مأخذ آغاز سند چنین است: محمّد بن یعقوب؛ امّا روایت در کافی یافت نشده است. هم چنین خود مؤلّف در البرهان نیز به همین سند آورده است. آن چه هست در کافی (1: 193- 194) سند و بخشی از روایت هست.]</ref>


به ظهور القائم علیه السّلام.» (2)
محمد بن العباس: از حسین [حسن] بن محمد، از معلی بن محمد، از وشا، از عبدالله بن سنان روایت آورده که گوید: از حضرت ابوعبدالله امام صادق عليه السلام درباره فرموده خدای عز و جل: خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده اند وعده فرموده که در زمین خلافت دهد چنانکه امم صالح پیامبران گذشته را جانشین پیشینیان خود ساخت و پرسیدم، فرمود: درباره علی بن ابی طالب و امامان از فرزندان او عليهم السلام نازل گشت، و دین پسندیده آنان را بر همه جا مسلط و نافذ گرداند، و بر همه مؤمنان پس از ترس و هراس از دشمنان، ایمنی کامل عطا فرماید [که مرا عبادت کرده و هیچ شرک نورزند] فرمود: منظور از آن ظهور حضرت قائم عليه السلام است».


محمد بن العباس: از حسین [حسن] بن محمد، از معلی بن محمد، از وشا، از عبدالله بن سنان روایت آورده که گوید: از حضرت ابوعبدالله امام صادق عليه السلام درباره فرموده خدای عز و جل: { خداوند به کسانی که از شما ایمان آورده و عمل صالح انجام داده اند وعده فرموده که در زمین خلافت دهد چنانکه امم صالح پیامبران گذشته را جانشین پیشینیان خود ساخت و پرسیدم، فرمود: درباره علی بن ابی طالب و امامان از فرزندان او عليهم السلام نازل گشت، و دین پسندیده آنان را بر همه جا مسلط و نافذ گرداند، و بر همه مؤمنان پس از ترس و هراس از دشمنان، ایمنی کامل عطا فرماید [ که مرا عبادت کرده و هیچ شرک نورزند) فرمود: منظور از آن ظهور حضرت قائم عليه السلام است ».
عنه، قال: حدّثنا علیّ بن عبد اللّه، عن إبراهیم بن محمّد الثّقفیّ، عن الحسن بن الحسین، عن سفیان بن إبراهیم، عن عمر<ref>در مأخذ: عمرو.</ref> بن هاشم، عن إسحاق بن عبد اللّه، عن<ref>در مأخذ: بن.</ref> علیّ بن الحسین علیه السّلام فی قول اللّه عزّ و جلّ: فَوَ رَبِّ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ إِنَّهُ لَحَقٌّ مِثْلَ ما أَنَّکُمْ تَنْطِقُونَ قال:


ص: 264
«قوله: إِنَّهُ لَحَقٌ [هو] قیام القائم علیه السّلام و فیه نزلت (هذه الآیة): '''وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضی لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً'''.»<ref>تأویل الآیات الظّاهرة 2: 615 [ح 4].</ref>
----1- .  


2- . تأویل الآیات الظّاهرة 1: 368- 369. [مصحّح تأویل الآیات و به تبع آن محقّق این کتاب توضیح داده اند که در نسخه خطّی مأخذ آغاز سند چنین است: محمّد بن یعقوب؛ امّا روایت در کافی یافت نشده است. هم چنین خود مؤلّف در البرهان نیز به همین سند آورده است. آن چه هست در کافی (1: 193- 194) سند و بخشی از روایت هست.]
و از اوست: که گفت علی بن عبدالله از ابراهیم بن محمد ثقفی، از حسن بن الحسين، از سفيان بن ابراهيم، از عمر و بن هاشم، از اسحاق بن عبدالله [از] علی بن الحسين عليه السلام درباره فرموده خدای عز و جل: {به پروردگار آسمان و زمین سوگند که این مطلب حق است همچنانکه با یکدیگر سخن می گوئید ؟ فرمودند: اینکه فرموده: همانا آن حق است} قيام حضرت قائم عليه السلام است، و در همان باره این آیه نازل شد: خداوند به کسانی که از شما ایمان آورده و عمل صالح انجام داده اند وعده فرموده که در زمین خلافت دهد چنانکه امم صالح پیامبران گذشته را جانشین پیشینیان خود ساخت و دین پسندیده آنان را بر همه جا مسلط و نافذ گرداند، و بر همه مؤمنان پس از ترس و هراس از دشمنان، ایمنی کامل عطا فرماید».


عنه، قال: حدّثنا علیّ بن عبد اللّه، عن إبراهیم بن محمّد الثّقفیّ، عن الحسن بن الحسین، عن سفیان بن إبراهیم، عن عمر (1) بن هاشم، عن إسحاق بن عبد اللّه، عن (2) علیّ بن الحسین علیه السّلام فی قول اللّه عزّ و جلّ: فَوَ رَبِّ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ إِنَّهُ لَحَقٌّ مِثْلَ ما أَنَّکُمْ تَنْطِقُونَ قال:
ابن بابویه<ref>[این روایت- چنان که در نشانی پایان خواهد آمد- از کفایة الأثر شیخ ابو القاسم علیّ بن محمّد بن علی خزّاز قمی رازی (دانشمند سده ی چهارم) است. وی از شاگردان شیخ صدوق بود و بخش عمده ای از روایات این کتاب را از آن عالم بزرگ نقل می کند. سیّد هاشم بحرانی در اثر دیگر خود، البرهان، نیز همین حدیث را به ترتیب فوق (بی ذکر نام خزّاز) آورده است. روشن نیست که آیا خود آن را در آثار ابن بابویه یافته است یا در یادداشت خویش، به جای خزّاز، ابن بابویه نوشته است.]</ref>، قال: حدّثنا أبو المفضّل محمّد بن عبد اللّه بن المطّلب<ref>[در البرهان: عبد المطّلب.]</ref> الشّیبانیّ رحمه اللّه، قال: حدّثنا أبو مزاحم موسی بن عبد اللّه بن یحیی بن خاقان المقرئ ببغداد، قال: حدّثنا أبو بکر محمّد بن عبد اللّه بن إبراهیم الشّافعیّ، قال: حدّثنا محمّد ابن حمّاد بن ماهان<ref>[در متن: هامان.]</ref> الدّبّاغ أبو جعفر، قال: حدّثنا عیسی بن إبراهیم، قال: حدّثنا الحارث بن نبهان<ref>[در متن: تیّهان.]</ref>، قال: حدّثنا عتبة بن یقظان<ref>[در کفایة الأثر: عیسی بن یقطان.]</ref>، عن أبی سعید، عن مکحول و عن واثلة بن الأسقع أبی قرصافة<ref>[در متن: وائلة بن الأصقع بن قرضاب؛ در کفایة الأثر: واثلة بن الأشفع؛ در البرهان: واثلة بن الأسقع بن أبی قرصافة.]</ref>، عن جابر بن عبد اللّه الأنصاریّ، قال:


«قوله: إِنَّهُ لَحَقٌ [هو] قیام القائم علیه السّلام و فیه نزلت (هذه الآیة): وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ ن.
دخل جندل<ref>[در کفایة الأثر: جندب.]</ref> بن جنادة الیهودیّ من خیبر<ref>[در برهان: حییر.]</ref> علی رسول اللّه صلّی اللّه علیه و اله و سلم فقال:


قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضی لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً.» (3)
یا محمّد<ref>[در متن: یا رسول اللّه.]</ref> أخبرنی عمّا لیس للّه و عمّا لیس عند اللّه و عمّا لا یعلمه اللّه؟
 
و از اوست: که گفت علی بن عبدالله از ابراهیم بن محمد ثقفی، از حسن بن الحسين، از سفيان بن ابراهيم، از عمر و بن هاشم، از اسحاق بن عبدالله [از] علی بن الحسين عليه السلام درباره فرموده خدای عز و جل: { به پروردگار آسمان و زمین سوگند که این مطلب حق است همچنانکه با یکدیگر سخن می گوئید ؟ فرمودند: اینکه فرموده: همانا آن حق است } قيام حضرت قائم عليه السلام است، و در همان باره این آیه نازل شد: خداوند به کسانی که از شما ایمان آورده و عمل صالح انجام داده اند وعده فرموده که در زمین خلافت دهد چنانکه امم صالح پیامبران گذشته را جانشین پیشینیان خود ساخت و دین پسندیده آنان را بر همه جا مسلط و نافذ گرداند، و بر همه مؤمنان پس از ترس و هراس از دشمنان، ایمنی کامل عطا فرماید ».
 
ابن بابویه (4)، قال: حدّثنا أبو المفضّل محمّد بن عبد اللّه بن المطّلب (5) الشّیبانیّ رحمه اللّه، قال: حدّثنا أبو مزاحم موسی بن عبد اللّه بن یحیی بن خاقان المقرئ ببغداد، قال: حدّثنا أبو بکر محمّد بن عبد اللّه بن إبراهیم الشّافعیّ، قال: حدّثنا محمّد ابن حمّاد بن ماهان (6) الدّبّاغ أبو جعفر، قال: حدّثنا عیسی بن إبراهیم، قال: حدّثنا الحارث بن نبهان (7)، قال: حدّثنا عتبة بن یقظان (8)، عن أبی سعید، عن مکحول و.]
 
عن واثلة بن الأسقع أبی قرصافة (9)، عن جابر بن عبد اللّه الأنصاریّ، قال:
 
دخل جندل (10) بن جنادة [الیهودیّ من خیبر (11) علی رسول اللّه صلّی اللّه علیه و اله و سلم فقال:
 
یا محمّد (12) أخبرنی عمّا لیس للّه و عمّا لیس عند اللّه و عمّا
 
ص: 265
----1- . در مأخذ: عمرو.
 
2- . در مأخذ: بن.
 
3- . تأویل الآیات الظّاهرة 2: 615 [ح 4].
 
4- . [این روایت- چنان که در نشانی پایان خواهد آمد- از کفایة الأثر شیخ ابو القاسم علیّ بن محمّد بن علی خزّاز قمی رازی (دانشمند سده ی چهارم) است. وی از شاگردان شیخ صدوق بود و بخش عمده ای از روایات این کتاب را از آن عالم بزرگ نقل می کند. سیّد هاشم بحرانی در اثر دیگر خود، البرهان، نیز همین حدیث را به ترتیب فوق (بی ذکر نام خزّاز) آورده است. روشن نیست که آیا خود آن را در آثار ابن بابویه یافته است یا در یادداشت خویش، به جای خزّاز، ابن بابویه نوشته است.]
 
5- . [در البرهان: عبد المطّلب.]
 
6- . [در متن: هامان.]
 
7- . [در متن: تیّهان.]
 
8- . [در کفایة الأثر: عیسی بن یقطان.]
 
9- . [در متن: وائلة بن الأصقع بن قرضاب؛ در کفایة الأثر: واثلة بن الأشفع؛ در البرهان: واثلة بن الأسقع بن أبی قرصافة.]
 
10- . [در کفایة الأثر: جندب.]
 
11- . [در برهان: حییر.]
 
12- . [در متن: یا رسول اللّه.]
 
لا یعلمه اللّه؟


فقال رسول اللّه صلّی اللّه علیه و اله و سلم: «أمّا ما لیس للّه، فلیس للّه شریک، و أما ما لیس عند اللّه فلیس عند اللّه ظلم للعباد، و أمّا ما لا یعلمه اللّه، فذلک قولکم- یا معشر الیهود- إنّ (1) عزیرا ابن اللّه و اللّه لا یعلم له ولدا.»
فقال رسول اللّه صلّی اللّه علیه و اله و سلم: «أمّا ما لیس للّه، فلیس للّه شریک، و أما ما لیس عند اللّه فلیس عند اللّه ظلم للعباد، و أمّا ما لا یعلمه اللّه، فذلک قولکم- یا معشر الیهود- إنّ (1) عزیرا ابن اللّه و اللّه لا یعلم له ولدا.»