آیات مهدوی - سوره انعام 45

سوره انعام ۴۵

فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُكِّرُوا بِهِ فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ أَبْوابَ كُلِّ شَيْ ءٍ حَتَّى إِذَا فَرِحُوا بِمَا أُوتُوا أَخَذْنَاهُمْ بَغْتَه فَإِذَا هُمْ مُبْلِسُونَ¹

پس چون آنچه از نعمتهای خداوند به ایشان تذکر داده شده بود همه را فراموش کردند، ابواب همه چیز را بر آنها گشودیم تا آنگاه که به آنچه عطا شدند شادمان و مغرور گشتند، به ناگاه آنها را به کیفر اعمالشان گرفتار کردیم و در آن هنگام خوار و نا امید شدند.

على بن إبراهيم، قال: حدثنا جعفر بن أحمد، قال: حدثنا عبد الكريم ابن عبد الرحيم، عن محمد بن على، عن محمد بن الفضيل، عن أبي حمزه، قال:

سألت أبا جعفر عليه السّلام عن قول الله تعالى:² فَلَمَّا نَسُوا ما ذكرُوا بِهِ فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ أَبْوَابَ كُلِّ شَيْءٍ.

قال: أما قوله: فَلَمَّا نَسُوا ما ذُكِّرُوا به یعنی فلمّا تركوا ولايه على أمير المؤمنين عليه السلام و قد أمروا بها- فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ أَبْوابَ

كل شئ ؛ یعنی دولتهم في الدنيا و ما بسط لهم فيها، وأما قوله: حَتَّى إذا فَرِحُوا بِما أُوتُوا أَخَذْنَاهُمْ بَغْتَه فَإِذَا هُمْ مُبْلِسُونَ يعنى بذلك قيام القائم، حتى كأنهم لم يكن لهم سلطان قطّ، فذلك قوله بغته، فنزل آخر هذه الآيه³ على محمد صلى الله عليه و اله و سلم (و قوله : فَقُطِعَ  َدابِرُ الْقَوْمِ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ)⁴

علی بن ابراهیم گوید: حدیثمان داد جعفر بن احمد، گفت: حدیثمان آورد عبدالکریم بن عبد الرحیم، از محمد بن علی، از محمد بن الفضیل، از ابوحمزه، گفت:

از حضرت ابو جعفر (امام باقر علیه السلام) درباره فرموده خدای تعالی: «پس چون آنچه به ایشان تذکر داده شده بود همه را فراموش کردند؛ ابواب همه چیز را بر آنها گشودیم» پرسیدم.

فرمود: اینکه فرموده: پس چون آنچه به ایشان تذکر داده شده بود همه را فراموش کردند؛ یعنی پس چون ولایت حضرت على امير المؤمنین علیه السلام را ترک گفتند و حال آنکه به آن مأمور شده بودند ابواب همه چیز را بر آنها گشودیم یعنی دولتشان در دنیا و آنچه بر ایشان در آن گسترده شده است، و اما اینکه فرموده: تا آنگاه که به آنچه عطا شدند شادمان و مغرور گشتند به ناگاه آنها را به کیفر اعمالشان گرفتار کردیم و در آن هنگام خوار و نا امید شدند و منظور از آن قیام حضرت قائم عليه السلام است، به طوری که گویی هیچگاه سلطه و حکومتی بر ایشان نبوده و این است که فرموده: به ناگاه، پس آخر این آیه بر حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم نازل گشت، پس ریشه قومی که ستم پیشه بودند کنده شد و ستایش خدای را که پروردگار عالمیان است.

محمد بن الحسن الصّفّار، عن عبد الله بن عامر: عن أبي عبد الله البرقي، عن الحسن بن عثمان، عن محمد بن الفضيل، عن أبي حمزه، عن أبي جعفر عليه السلام⁵.... قال: ... أما قوله: فَلَمَّا نَسُوا ما ذكرُوا (به) ( يعنى فلما تركوا ولايه على عليه السلام وقد أمروا بها فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ أَبْوَابَ كُلِّ شَيْ ءٍ) يعنى دولتهم⁶ في الدنيا و.]

ما بسط لهم⁷ فيها.

و أما قوله: حَتَّى إذا فَرَحُوا بِما أُوتُوا أَخَذْنَاهُمْ بَغْتَه فَإذا هُمْ مُبْلِسُونَ يعنى قيام القائم عليه السلام.⁸

محمد بن الحسن صفار، از عبدالله بن عامر، از ابو عبد الله برقی، از حسن بن عثمان، از محمد بن الفضیل، از ابو حمزه از حضرت ابو جعفر (امام باقر) علیه السلام آورده که فرمود: اینکه خداوند فرموده: پس چون آنچه را به ایشان تذکر داده شده بود فراموش کردند، یعنی پس چون ولایت حضرت علی علیه السلام را واگذاشتند با اینکه به آن مامور شده بودند، دربهای همه چیز را بر آنان گشودیم، یعنی به وسیله دولتشان در دنیا و آنچه در آن بر ایشان گسترده شده بود. و اینکه فرموده: تا آنگاه که به آنچه عطا شدند شادمان و مغرور گشتند به ناگاه آنها را به کیفر اعمالشان گرفتار کردیم و در آن هنگام خوار و نا امید شدند، یعنی قیام حضرت قائم عليه السلام.

سیمای حضرت مهدی در قرآن، هاشم بن سلیمان بحرانی

1-   أنعام (۶): ۴۵

2-   در مأخذ: عزّ و جلّ.

3-   در مأخذ: فنزلت بخبره هذه الآيه.

4-   تفسیر قمی 1: 200

5-   در مأخذ: قال: سألت أبا جعفر عليه السلام.

6-   در مأخذ: مع دولتهم.

7-   در مأخذ: إليهم.

8- بصائر الدرجات: ۷۷ -۷۸ (ج ۲، باب النوادر من الأبواب في الولايه، ح ۵).