بقية الله

بقيّةاللّه ، تعبيرى قرآني و نيز از القاب معروف حضرت مهدي(ع) است. واژه «بقيه»؛ به معناي بازمانده و پاينده و آنچه از چيزي باقي گذاشته شود، مى باشد و آن مصدري است که به جاي اسم فاعل يا اسم مفعول بکار مي‌رود. «بقیة‌الله» ترکیبی عربی است؛ علامه مجلسی آن را «کسی که خدا او را نگه‌ داشته»معنا كرده است. امام صادق(ع) در پاسخ اين سوال كه چگونه به حضرت مهدي(ع)سلام كنيم ، فرمود: «بگوئید: "السَّلامُ عَلَیْکَ یا بَقیَّةُ اللهُ" و سپس آیهٔ ۸۶ سورهٔ هود را خواندند:« بَقِيَّةُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ»يعنى آنچه خدا برای شما باقی می‌گذارد (بقیةالله)براي شما بهتر است، اگر واقعاً به خدا ایمان دارید.».

۳۱۳نفر

از رسول اكرم(ص)و امام باقر(ع)نيز روايت شده كه فرمودند: هنگامي كه مهدي موعود خروج كند پشت مبارك خود را به كعبه مي‎دهد و تعداد ٣١٣ نفر مرد در اطراف آن بزرگوار اجتماع مي‎نمايند. اول سخني كه آن حضرت مي ‎فرمايد: همين آيه است: « بَقِيَّةُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ». سپس مي‎فرمايد: من همان بقيةالله  و حجت و خليفه خدا بر شما مي ‎باشم؛و هيچ ‎كسي به آن بزرگوار سلام نمي ‎كند مگر اينكه مي ‎گويد:" السلام عليك يا بقيةالله في ارضه ".

جانشینی

در روايت احمد بن اسحاق‌ بن سعد اشعري نيز زماني كه به محضر امام حسن عسكرى(ع) شرفياب شد، آمده كه وقتى او درباره جانشين آن حضرت سؤال کرد؛ حضرتش کودکي خردسال همچون قرص ماه را به او نشان داد. احمد بن اسحاق پرسيد: آيا نشانه‌اي هست تا قلبم اطمينان يابد؟ آن کودک زبان گشود و با زبان عربي فصيح چنين فرمود: «اَنَا بَقِيَّةُ اللّهِ فِي اَرْضِهِ وَالمُنْتَقِمُ مِنْ اَعْدائِهِ فَلا تَطْلُبْ اَثَراً بَعْدَ عَيْنٍ يا اَحْمَدَ بنَ اِسْحاقَ». يعنى من بقيةالله بر روي زمين هستم و من منتقم از دشمنان اويم. اي احمد بن‌ اسحاق! بعد از ديدن[خود امام] ديگر ، نشانه و اثري طلب نکن!

البته در روايات به هر وجود مباركي كه به اراده‎ي خداوند براي بشريّت باقي مي‎ماند، « بَقِيَّةُ اللَّهِ» گفته مي‎شود؛لذا به امامان هم بقية الله گفته مى شود چنان كه در زيارت جامعه هنگام سلام به همه امامان، به آنها با لقب بقية الله سلام مى كنيم و مى گوئيم:السلام علی الائمه الدعاة والقادة الهداة والسادة الولاة والذادة الحماة و اهل الذکر و اولی الامر و بقیة الله و خیرته...».علامه مجلسي از مناقب ابن شهرآشوب نقل ميكند كه «بقيةاللّه خيرلكم نَزَلَت فيهم»، يعني آية بقيةاللّه... دربارة ائمه نازل شده است. او همانجا در تفسير خود بر اين حديث كه «امامان بقيةالله اند» مي‌گويد: مقصود كساني از انبيا و اوصيا هستند كه خداوند ايشان را بر روي زمين برای هدايت مردم نگاه مي دارد، يا اوصيا و اماماني كه بازماندگان انبيا در ميان امت خود هستند. بنابراين، وي «بقية» را به معناي «مَن اَبْقاه» ميداند، يعني كسي كه خداوند او رانگاه داشته است.

اكنون كه تنها بازمانده از سلسله پيشوايان الاهى، مولاي ما حضرت مهدي(ع)است كه بقية الله و خليفة الله است، آن گونه كه فرمودند با اين لقب به ايشان هر روز سلام كنيم و به اين ذخيره الاهى كه در دوران امامتش هستيم ، متوسل و متمسك شويم كه همه بركات الاهى از طريق ايشان است كه به ما مى رسد و اوست كه بازمانده و دارنده فضايل همه انبياء و اولياء و امامان است و مقرب ترين فرد در درگاه الاهى و نزديكى و تقرب به او تقرب به خداي سبحان است و اوست كه خداوند در باره اش فرمود: براي شما خير است اگر مومن باشيد.سلام كنيم به آن جمال جميل با آن  لقب الاهيش:السلام عليك يا بقية الله...

------------