حضرت مهدی علیه‌السلام، محوکننده‌ی اندیشه‌های باطل و هواپرستی

«طَامِسَ آثَارِ الزَّيْغِ وَ الْأَهْوَاء»؛

«محو کننده‌ی آثار کجروی و هواهای نفسانی».

لغات:

«طَامِس» اسم فاعل از ریشه‌ی «ط م س» به معنای «محو کننده» است. به عقیده‌ی راغب، «طمس» به معنای «از بین بردن و محو کردن اثر» است.

اصل واژه‌ی «زَّیْغ» به معنای «کجروی و انحراف» است. اهل لغت برای این واژه معانی «انحراف از راستی» ، «انحراف و برگشت از حق» و «شک» را ذکر نموده‌اند.

«أَهْوَاء» جمع «هَوی» به معنای «هَوی و میل نفس» است. به عقیده‌ی راغب، واژه‌ی «هَوَی» به معنای «تمایل نفس انسان به شهوت» است و به کسانی که به شهوت منحرف می‌شوند، گفته می‌شود، زیرا صاحبش را در دنیا به رنج و مصیبت و در آخرت به جهنم می‌کشاند و از راه صحیح او را به عذاب متمایل می سازد.

شرح:

در عصر غیبت امام مهدی علیه‌السلام، که از قرآن کریم تنها رسمی و از دین اسلام تنها نامی به جا مانده، تمامی جوامع بشری با انحراف از حق و میل به باطل، تنها از هواهای نفسانی خویش پیروی می‌کنند. در نتیجه، هوی و هوس‌های نفسانی، جایگزین رشد و هدایت بشری شده است. به هنگام ظهور امام عصر علیه‌السلام، خدای متعال تمامی آثار انحرافات و هواهای نفسانی را به وسیله‌ی آخرین حجت خود از بین می‌برد.

«آثَارِ الزَّيْغ»، همان اندیشه‌های باطلی است که به وسیله‌ی مکتب‌های متعدّد، میان افراد بشر رواج می‌یابد و بسیاری را به باطل و هواهای نفسانی دعوت می‌کند. مسأله‌ی «هواپرستی» مترادف با مسأله‌ی «شرک» است و بر اساس آیات قرآن کریم، گناهی عظیم‌تر از «شرک» نیست. البته شاید در اطلاق «شرک» به مشرکان بیشتر این معنا حاصل شود که آنان بت‌پرست یا ستاره‌پرست یا گاوپرست و غیره هستند، ولی باید توجه داشت که اصل مسأله‌ی «شرک»، همان «پرستش هوای نفس» است که پرستش تمام بت‌های دیگر را در برگرفته و سرچشمه‌ی اصلی «شرک» است؛ زیرا بت‌پرستی زاییده‌ی خرافات و یک نوع هواپرستی است و از آن‌جا که هوی پرستان، منفورترین افراد عالم هستند، خداوند درباره‌ی آنان می‌فرماید:

«أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ وَ أَضَلَّهُ اللهُ عَلى عِلْمٍ». (جاثیه: ۲۳)

«پس آیا دیدی کسی را که هوس خویش را معبود خود قرار داده و خدا او را دانسته گمراه گردانیده».

از سوی دیگر، موثرترین راه نفوذ شیطان «هواپرستی» است، زیرا پایگاه شیطان چیزی جز «هواپرستی» نیست. «هواپرستی» مهمترین وسیله‌ی هدایت را که درک صحیح حقیقت است، از انسان می‌گیرد و بر چشم و عقل او پرده می‌کشد. به همین جهت است که خداوند درباره‌ی «هوای نفس» در چندین آیه از قرآن کریم امر فرموده که اهل ایمان نباید از هوای نفس پیروی کنند و مکرر می‌فرماید:

«وَ لا تَتَّبِعِ الْهَوى فَیُضِلَّكَ عَنْ سَبيلِ الله».

لذا در هنگام قیام امام مهدی علیه‌السلام که هواپرستی اکثر مردم جهان را فراگرفته است، آن بزرگوار، هوای نفس را مطیع و تابع هدایت و عامل اصلی شرک، نفاق و فساد را محو و نابود کرده و همه‌ی اهل عالم را به خدا پرستی دعوت می‌نمایند.