شرایط امام: عصمت
انسان برای ادامه زندگی به خوراک، پوشاک، مسکن و... نیاز دارد. او نمیتواند همهی نیازهای خود را شخصاً تهیه کند و لذا جامعهی بشری به تعاون و همیاری نیاز دارد.
این تعاون و تعامل آنها را در معرض تجاوز به حقوق همدیگر قرار میدهد.
برای جلوگیری از بروز فتنه، باز ستاندن حقوق مظلوم و ایصال حق به صاحب حق، نیاز مبرم به وجود امام معصوم – که از هر لغزشی مصون باشد – احساس میشود و گرنه او خود به امامی دیگر محتاج خواهد بود.[۱]
امام در تنفیذ احکام، اقامهی حدود، حفظ شریعت و تأديب امت جانشین پیامبر صلیاللهعلیهوآله است. از این رهگذر عصمت در امام دقیقا همانند عصمت در پیامبر است، که باید هرگز گناه صغیره و کبیره از او سر نزند و سهو و نسیان بر او راه نداشته باشد.
این عقیدهی قطعی همهی شیعیان است، به جز آنان که از راه راست منحرف شدهاند.[۲]
اعتقاد شیعهی امامیه در مورد پیامبران و امامان این است که هرگز نباید پیش از نبوّت یا بعد از نبوت، پیش از امامت یا بعد از امامت، گناه صغیره یا کبیره از آنها سر زند.[۳]