عين الحياة
از القاب حضرت بقية الله(ع)، "عين الحياة" يعنى چشمه زندگانى است كه در زيارت روز جمعه خطاب به ان حضرت مى گوئيم:"السَّلامُ عَلَيْكَ يَا عَيْنَ الْحَيَاة". تعبير "ماء" در آيه شريفه "بگو اگر آب (چشمه ها و چاه ها و منابع أبي شما)در زمين فرو رود، چه كسي است كه آب روان و گوارا را براي شما بياورد؟!(قُلْ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ ماؤُكُمْ غَوْراً فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِماءٍ مَعِينٍ)١ در مورد حضرت ولي عصر(ع) تأويل شده است:امام باقر(ع) فرمود:"اگر امام شما غايب باشد چه كسى براى شما امام ظاهر مى فرستد كه اخبار آسمان‌ها و زمين و حلال و حرام را براى شما بگويد؟"٢. پس تعبير آب گوارا و چشمه سابقه دارد اما آيا حيات و زندگانى هم ريشه قرآنى دارد؟ امام باقر(ع) در تفسير آيه شريفه "بدانيد كه خداوند زمين را بعد از مُردنش حيات مي بخشد و زنده مى كند"(إعلموا أن الله يحيي الارض بعد موتها)٣، مى فرمايد:"خداوند عزوجلّ ، آن را بعد از مرگش توسط قائم(ع) زنده مى كند"٤.
اصولاً "حياة"، علاوه بر معناي زندگى طبيعى ، يك معناي معنوي هم دارد كه آن هدايت و معرفت و عبوديت است كه حيات واقعى انسان ها در گرو دستيابي به آن است و كار پيامبران و اولياي الاهى رساندن انسان به اين حيات معنوي است.قرآن مى فرمايد:اي مومنان! اجابت كنيد دعوت خدا و رسول را كه شما را به چيزي كه موجب حيات شماست فرا مى خوانند"( يا ايها الذين امنوا استجيبوا لله و للرسول اذا دعاكم لما يحييكم)٥. يعنى اگر حيات معنوي مى خواهيد بايد دعوت خدا و فرستادگانش را اجابت نماييد. حيات قلبي و روحانى فقط از اين طريق نصيب شما مى شود تا از مرگ جهل و كفر نجات يابيد؛ زمين مرده، همان قلب مرده است كه اسير جهل و كفر است و اين قلب مرده ، احياگري چون رسول و امام مى خواهد تا آن را با آب حياتبخش معرفت و علم از مردگي جهل نجات دهد و زنده نمايد.اين است كه امام، عين الحيات است؛چشمه زندگانى معنوي و حقيقي است.
تعبير "عين الحيوة" يك ظرافت ديگر هم دارد و آن "چشمه آب زندگاني"است كه گويند اگر كسي از آن بنوشد حيات جاودان يابد؛ اگر كسي به دنبال آب زندگاني است كه با نوشيدن آن، حيات جاودان يابد، راهش اتصال به امام است تا با نوشيدن هدايت و علم از آن منبع لايزال الاهى، به جاودانگى برسد. راهش پيوند با ولي الله الاعظم(ع) است؛ آنان كه خضر وار در ظلمات زندگى به دنبال آب حيات رفتند، آن را يافتند و متعالي شدند؛ بايد تلاش كرد تا با امام كه "عين الحياة"است، پيوند گيريم تا حيات مان عين حيات آنان، جاودانه شود كه در زيارت عاشورا مى خوانيم:خدايا زندگى و حيات مرا، چونان زندگى محمد و آل محمد صلوات الله عليهم قرار ده:(اللهم اجعل محياي محيا محمد و آل محمد).جز اين راه ديگرى براي زندگاني حقيقي و جاوداني نيست.
روايت شده كه بانوئي به بغداد آمد و از رابط و وكيل بين امام زمان(ع)سؤال کرد، جناب حسین بن روح نوبختى را به وی معرفی کردند. به سوی او آمد و گفت: مالی را برای امام (ع) آورده ام، بگو که آن حضرت کجاست تا آن را به ایشان تسلیم کنم.حسین بن روح به او گفت: برو و مال خود را در دجله بیانداز و نزد من برگرد. او رفت و آن را در دجله انداخته و بازگشت. همین که نشست، حسین بن روح به شخصی که کنارش نشسته بود، گفت: آن جعبه را به من بده. آن را به او داد، همان اموال بود، همان طور که قفل شده و هنوز آب آن نخشکیده بود!٦ مقصودش آن بود که جایگاه کسی که تنها شعاعى از حضرت بقية الله به وی رسیده و جرعه ای از آن آب زندگانى و عین الحیات را چیشده به آن زن نشان دهد و كمالاتى را به او بنمایاند؛ تا به او گفته باشد که: من چونان خضرم که به عین الحیات واصل شده است و هر کس که به آن منبع بپیوندد، مانند من شود! امروز احدي جز حضرت بقية الله(ع) نيست كه چشمه آب حيات باشد و داراي انفاس قدسي مسيحائي كه قلب هاي مرده با پيوند با او زنده و شاداب شوند.
١.ملك/٣٠. ٢.تفسير نورالثقلين١٦٨/١٠. ٣.حديد/١٧. ٤. كمال الدين/٦٦٨. ٥.انفال/٢٤. ٦.كمال الدين/٦٥٣.
