معرفت امام علیه السلام
یکی از راههای رسیدن به شناخت خداوند، معرفت امام هر زمانی است؛ یعنی امام علیه السلام آیت بزرگ الهی است که با شناخت و پیروی از ایشان به معرفت الله می رسیم. لذا امام حسین علیه السلام معرفت خدا را به معرفت امام هر عصر تفسیر کرده اند. امام صادق علیه السلام می فرمایند:
«خرج الحسين بن علي على أصحابه فقال: أيها الناس! إن الله عزوجل ذکرهما خلق العباد إلا لعرفوه، فإذا عرفوه عبدوه، فإذا عبدوه استغنوا بعبادته عن عبادة ماسواه. فقال له رجل: يا ابن رسول الله؟ بأبي أنت و أمى فما معرفة الله؟ قال: معرفة أهل کل زمان إمامهم الذي يجب عليهم طاعته»1
اصل و روح همه ی عبادات، معرفت اهل بیت علیه السلام است؛ اگر بندگان خدا، نماز و روزه و حج و زکات را آموختند، به برکت شناخت آن بزرگواران بوده است. بنابراین می توان گفت اول و آخر هر عبادتی، معرفت پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و ائمه علیهم السلام است. امام صادق علیه السلام می فرمایند:
«ما من شيء بعد المعرفة يعدل هذه الصلاة، ولا بعد المعرفة و الصلاة شئ يعدل الزكاة، و لا بعد الزکاة يعدل الحج و فاتحة ذلك کله و خاتمته معرفتنا»۲
هیچ چیز پس از معرفت برابر این نماز نیست، و چیزی بعد از معرفت و نماز برابر زکات نیست، و پس از اینها چیزی با روزه برابری نمی کند، و پس از آن هیچ چیز با حج برابر نیست و آغاز و پایان همه ی اینها، معرفت ماست.»
لیلا خلیلیان فر، اوصاف حضرت حجت علیه السلام در ادعیه و زیارات
1- مجلسی، بحارالأنوار، ج ۲۳، ص ۹۳
2- طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ ه.ق، ص ۶۹۴
